آیا می‌توانید چند ویراستار مطرح را نام ببرید؟
اگر یک ویراستار خوب هم در خاطرتان باشد، کافی است.
نمی‌دانم شما به مشخصات ابتدای کتاب‌ها نگاهی می‌اندازید یا نه. یا اگر به مطالعه‌ی کادر شناسه‌ی کتاب‌ها علاقه‌مند هستید، تا چه‌اندازه به نام ویراستار هم دقت می‌کنید.
معمولا برای معرفی یک کتاب موارد ذیل مهم شمرده می‌شود:
- عنوان کتاب
- نام نویسنده
- نام مترجم (درصورت ترجمه‌بودن)
- نام انتشارات
حداقل من تا به حال با این مقوله برخورد نداشته‌ام که نام ویراستار هم خواسته شده باشد.
***
ویراستاران؛ افرادی هستند که کمتر از آنها نامی برده می‌شود، انگار که وجودشان چندان ضرورتی نداشته باشد. اگر نام ویراستاری هم به گوش‌تان خورده باشد، احتمالاً خودش صاحب‌اثر است و دستی هم در نویسندگی دارد.
این افرادی که به‌ندرت دیده می‌شوند، با تمام صبوری، تیزبینی و دقت تلاش می‌کنند تا یک اثر فرهنگیِ خواندنی، فاخر و به‌یادماندنی به دست علاقه‌مندان کتاب و کتاب‌خوانی برسد.
بعضی اقدامات و تلاش‌های صرف‌شده در پروسه‌ی انجام یک کار، به‌وضوح به چشم نمی‌آیند، مگر زمان مواجه با نتیجه‌ی کار. که تنها با مشاهده‌ی اثر نهایی متوجه می‌شویم چه میزان انرژی و منابع برای به ثمر رسیدن آن به کار گرفته شده است.
معمولا در دو زمان به فاعل و عامل یک کار توجه می‌شود:
- زمانی که با یک نتیجه‌ی عالی و درخور ستایش روبه‌رو هستیم.
- هنگامی که یک کار بسیار ضعیف و ناکارآمد پیش روی ماست.
در هر دو مورد تلاش می‌کنیم عامل یا نام صاحب‌اثر را به خاطر بسپاریم تا در مراجعات آتی با دقت بیشتری انتخاب کنیم.
مثل این‌که با سابقه‌ای که در کتاب‌خوانی پیدا می‌کنیم، به‌مرور قدرت تشخیص و انتخاب مترجم و انتشارات خوب را پیدا می‌کنیم و فکر و تجربه‌مان را به کار می‌گیریم که تاحدامکان از میان آنها گزینش کنیم.
***
در متمم در مجموعه مباحث مربوط به «چالش‌نوشتن» مبحثی بود تحت‌عنوان «چگونه مانند یک نویسنده بخوانیم؟»، اخیراً من سعی می‌کنم که «چگونه مانند یک ویراستار بخوانم؟».
مدتی است که در ابتدای کتاب‌هایی که مطالعه می‌کنم به جستجوی نام ویراستار هستم تا هم با نام آنها آشنا شوم و هم سطح کار هر کدام را بسنجم.
در همین مدت‌زمان کوتاه و اندکی که با این سبک مشغول مطالعه هستم، به اهمیت یک ویرایش خوب در نوشته پی برده‌ام. متن یک کتاب را هرچقدر هم که دوست داشته باشم و با آن ارتباط برقرار کنم، یک خطای نگارشی کافی است تا برای لحظه‌ای هم که شده حواسم پرت شود.
#با_ویراستاران
درود و ادب. خیلی مطلب جالبی بود. لذت بردم و تمام این‌ها که گفتید مدت‌هاست دغدغه من است. کتاب‌های که من ویراستاری کردم، نامم در شناسنامه کتاب هست، اما در اینستاگرام به تمام نکات اشاره شده، اما از نام ویراستار که هویت کناب را به آن برگردانده، با دقت زیاد جملات را بارها خوانده و باز برگشته به اول خط، چندین بار اصلاح کرده تا زیباترین و روان‌ترین را بیابد اثری نیست. واقعاً گمنام و ناشناخته هستیم.