پیش‌نوشت: عکس فوق دیروز از کانال تلگرامی دنیای کتابِ خرد به دستم رسید. و با جستجویی که در گوگل انجام دادم، متوجه شدم نماهای دیگری از این عکس موجود است.
این عکس دیدار سه‌نفره‌ی ارنستو چه‌گوارا، سیمون دوبوار و ژان پل‌سارتر که در سال 1960 در کوبا رخ داده است را به تصویر کشیده است. گفته شده وقتی چه‌گوارا سیگار را برای سارتر روشن می‌کند، سارتر می‌گوید:
انسان مثل سیگار است، از لحظه‌ای که روشن می‌شود رو به نابودی می‌رود.
***
این سفر مقدمه‌ای می‌شود برای نگارش کتاب “جنگ شکر در کوبا“
[کتاب “جنگ شکر در کوبا”یی که در دست من است، غنیمتی است از کتابخانه‌ی خانواده‌ای که قصد نقلِ مکان از خانه‌ای ویلایی به آپارتمان داشتند. و تعداد زیادی از کتاب‌های کتابخانه‌ی خود را به تعدادی از دوستان اهداء کردند. بهائی که پشت جلد کتاب درج شده، 165 ریال و تاریخ چاپ آن سال 1359 است.]
***
در مقدمۀ کتاب جنگ شکر در کوبا آمده است:
ژان پل سارتر دوبار به کوبا رفت و این کتاب ره‌آورد سفر دوم او در 18 سال پیش است. در بازگشت، سارتر به مدیر روزنامه‌ی فرانس‌سوار که از پرتیراژترین روزنامه‌های دست‌راستی جهان است می‌گوید: “من یک ماه در کوبا بسر برده‌ام. باید درباره کوبا حقیقت را گفت. من می‌خواهم هر آنچه شهادت می‌دهم به گوش بیشتر مردم برسد. آیا شما گزارشم را می‌خواهید؟”
مدیر روزنامه در جواب می‌گوید: “بله. ما از آن خرسند می‌شویم که گفتار یکی از بزرگترین نویسندگان معاصر را درباره کشور و مردم و وقایع کوبا منتشر بکنیم.”
از آن پس رهنامه سارتر درباره کوبا زیر عنوان “تندباد بر شکر” که کنایه از آمریکا و کوبا و یا هجوم گروه ریشوها بر کشتزارهای نیشکر است در روزنامه فرانس‌سوار به طبع رسید. و کمابیش مقارن همان روزها این سفرنامه به نام “جنگ شکر در کوبا” در روزنامه کیهان منتشر شد.
***
منصور ضابطیان، مارکوپولوی ایران هم در بهار 1395 سفری به کوبا داشته است. ماحصل این سفر کتابی است به نام “سباستین“.
به همین بهانه شاهین‌شرافتی و اسماعیل‌باستانی در “رادیو صدای زمین” گفتگویی با وی داشته‌اند که شرحی کلی از #سفر او به کوباست. من که به این پادکست چندین مرتبه گوش سپرده‌ام. اگر شما هم دوست داشته باشید می‌توانید فایل “سیگار با طعم عسل” را از اینجا دانلود کنید.
#رادیو_صدای_زمین